Sau Tết, đa số chậu mai rơi vào “trạng thái suy”: dinh dưỡng cạn kiệt vì đã dồn lực nuôi nụ – hoa, rễ bị ảnh hưởng do thuốc kích thích hoặc tưới/bón chưa chuẩn, lá xơ xác và cành yếu. Nếu không chăm lại đúng thời điểm – đúng cách, cây sẽ chậm phục hồi, dễ nhiễm nấm khuẩn và khó đạt độ sung mãn cho mùa Tết sau. Bài viết dưới đây tổng hợp, hệ thống hóa quy trình chăm mai sau Tết, kèm các mốc thời gian – liều lượng để bạn áp dụng ngay tại trang toiyeuvietnam.com sau đây. 1) Mốc “khởi động”: từ mồng 8 âm lịch đến giữa tháng Giêng Ngay sau Tết (khoảng mồng 8 âm lịch), đưa cây từ trong nhà ra nơi sáng dịu, thoáng gió để “làm quen nắng” trong 3–5 ngày. Tránh nắng gắt chiều; cây trồng đất có thể giữ nguyên vị trí vì đã quen khí hậu tự nhiên. Đến giữa tháng Giêng, bắt đầu các thao tác phục hồi theo thứ tự tỉa – vệ sinh – thay giá thể/chậu – kích rễ – tưới – bón, giúp cây vào guồng tăng trưởng trở lại. 2) Tuần 1: Tỉa – tạo dáng, lặt lá tàn và xử lý vết cắt Khoảng một tuần sau Tết, tiến hành tỉa cành để lập lại bộ khung khỏe: loại bỏ cành quá dài, cành sâu bệnh, hoa tàn và nụ chưa nở (tránh để kết hạt làm cây mất sức). Với cây chơi thế, có thể định dáng “kiểu thông” – cành trên ngắn hơn cành dưới để tán cân đối, thông thoáng. Vết cắt lớn nên bôi keo liền sẹo để chống xâm nhiễm. Sau tỉa, có thể phun nhẹ dung dịch urê rất loãng (tham khảo pha 1 thìa nhỏ/10 lít nước) để kích hoạt chồi – lá non, rồi đưa cây dần ra nắng sáng bạn có thể tìm hiểu về cách chắm sóc mai tại Fanpge Tôi Yêu Việt Nam 3) Tuần 1–2: Vệ sinh thân – rễ, “giải độc” cây mới mua Ngay sau khi tỉa, vệ sinh thân cành bằng tia nước áp lực vừa để bong rêu, mốc; nếu mảng bám cứng, có thể chà nhẹ bằng bàn chải. Với cây mới mua hoặc đã xử lý ép hoa, nên “xả trôi” dư lượng hóa chất bằng cách tưới ngập – thoát nước 1–2 lần. Mục tiêu là làm sạch bề mặt, thông thoáng mô vỏ, giảm ổ bệnh trước khi thay đất. 4) Tuần 2: Thay giá thể – cắt rễ già, giữ rễ cám Mai nuôi chậu rất cần thay giá thể sau Tết để bổ sung đạm – kali và cải thiện cấu trúc đất. Công thức phối trộn tham khảo: mụn dừa : trấu hun : đất thịt : phân hữu cơ=4 : 3 : 2 : 1. Khi “bốc” cây khỏi chậu, nhẹ tay rũ bớt đất cũ, cắt bỏ rễ già hoặc rễ nấm mốc, giữ lại nhiều rễ cám vì chúng là rễ mới, khỏe, giúp cây bật nhanh. Đặt cây vào chậu mới, lấp giá thể mới, nén nhẹ và tưới đẫm để đất lắng và tiếp xúc với rễ tốt. 5) Tuần 2–4: Tưới – bón “gợi lại” tăng trưởng Sau khi thay đất, khoảng 3–5 ngày sau, bắt đầu tưới định kỳ: mỗi lần tưới nên kiểm tra độ ẩm, tránh để khô nứt hoặc ngập úng. Sử dụng dung dịch tưới gốc chứa NPK cân đối (ví dụ tỷ lệ 20-20-20 hoặc 30-10-10) với liều lượng khoảng 1/3 đến 1/2 so với chỉ dẫn thời vụ hoa – để tránh cây bật mạnh rồi suy yếu. Mỗi 10–14 ngày, bổ sung phân hữu cơ (ví dụ phân trùn quế đã ủ hoai) khoảng 0,5–1kg/chậu size trung bình (nếu chậu lớn hơn tăng liều tương ứng). Trong giai đoạn này nên phun bổ sung vi lượng như Bo (B), Mg (Magiê) nếu thấy hiện tượng lá nhỏ lại, mép lá vàng. ====>>> Xem thêm: Những cây mai siêu đẹp tại Youtube Tôi Yêu Việt Nam 6) Tuần 4–6: Bật chồi – lập tán mới – vệ sinh định kỳ Khi chồi mới bắt đầu nhú và phát triển, bạn cần dần đưa cây ra nắng mạnh hơn (sáng sớm chiều nhẹ) để lá xanh và cành khỏe. Đi kèm là vệ sinh, kiểm tra sâu bệnh (bọ trĩ, rệp sáp, ruồi đục thân) và xử lý sớm bằng dung dịch sinh học (ví dụ neem dầu khoáng) – tránh dùng thuốc mạnh khi cây đang phục hồi. Đồng thời, nếu xuất hiện chồi nhánh dư hoặc mọc lệch khung, tiếp tục tỉa tạo kiểu để giữ sức cho thân – cành chính. Đến cuối tuần 6, cây sẽ có bộ tán mới, rễ đang bật mạnh, chuẩn bị cho mùa ra nụ và hoa tiếp theo. 7) Lưu ý chuyên sâu & “bí kíp” nhanh [list] Ánh sáng: Sau Tết, tránh tuyệt đối việc để cây dưới nắng gắt liền (trưa/chiều). Giai đoạn đầu chỉ nên nắng nhẹ, tránh làm vỏ cây và lá bị sốc. Nước & thoát nước: Quy tắc “ướt đều – thoát nhanh” rất quan trọng. Chậu phải có lỗ thoát tốt, nền chậu không được ngập. Trong nắng mạnh, tăng tần suất tưới, nhưng nếu mưa lớn thì cần che hoặc chuyển chậu khỏi vùng ứ. Bón phân – liều lượng: Giai đoạn phục hồi không nên “ép” mạnh bằng phân chua/phân kích hoa ngay. Cần ưu tiên phân tổng hợp hoặc hữu cơ hoai mục để tái thiết rễ – cành – lá trước rồi mới “tích” dinh dưỡng để ra hoa. Phòng bệnh – sâu hại: Giai đoạn sau Tết cây yếu, dễ bị nấm vỏ, thối rễ, bọ trĩ Hạn chế phun phòng liều mạnh khi cây còn yếu; thay vào đó dùng biện pháp sinh học và tăng thông gió. Giữ dáng và cân bằng sinh trưởng – sinh thực: Sau Tết nhiều người muốn cây ra hoa sớm nên cho phép nhiều chồi rồi nụ nhanh. Nhưng nếu làm thế cây sẽ hụt rễ và lá, mùa sau khó đạt. Tốt hơn là cho cây tăng trưởng, làm mới bộ rễ, tạo tán đẹp trước rồi mới hướng tới ra nụ. [/list] Kết lại Việc chăm Mai vàng sau Tết là một giai đoạn then chốt để cây hồi phục và “nạp năng lượng” cho mùa tiếp theo. Bằng cách tuân thủ lộ trình 6 tuần (khởi động – tỉa – vệ sinh – thay giá thể – tưới-bón – bật tán), bạn giúp cây phục hồi nhanh, tạo bộ rễ khỏe và tán thông thoáng, giảm sâu bệnh. Hãy nhớ: cây khỏe là tiền đề cho hoa đẹp —không vội “ép” hoa sớm mà bỏ qua bài bản phục hồi. Chúc bạn và chậu mai của mình một mùa phục sinh đầy sức sống và sẵn sàng cho một mùa hoa thật rực rỡ!